Unicode)
၁။ ခရီးမသွားခြင်း
ခရီးသွားခြင်းဟာ ငယ်ရွယ်စဉ်အချိန်မှာပဲ သွားလို့ကောင်းပါတယ်။ ပျော်ရွင်မှု့အပြည့်အဝခံစားနိုင်တဲ့အပြင် လွတ်လပ်ပေါ့ပါးတဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ ကျန်းမာရေး စတဲ့အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ခရီးသွားဖို့ခက်ခဲတဲ့ အပြင် သွားဖြစ်ခဲ့ရင်တောင်မှ ငယ်စဉ်ကလောက် လွတ်လွတ်လပ်လပ် မပျော်နိုင်တော့လို့ ဖြစ်ပါတယ်။
၂။ သင့်တော်တဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်ခြင်း
ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ ကျန်းမာရေးလေ့ကျင့်ခန်း တစ်ခုမှ မလုပ်ခဲ့ဖူးဆိုရင် အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ သင်ဒုက္ခရောက်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးကောင်းချင်ရင် အခုငယ်တုန်းမှာ လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုခုကို လုပ်သင့်ပါတယ်။
၃။ ထွက်သင့်တဲ့အလုပ်က မထွက်ခြင်း
တစ်ခါတစ်ရံမှာ တစ်ချို့လူတွေဟာ ကိုယ့်အတွက် တက်လမ်းမရှိသောအလုပ်ကို ထွက်သင့်မှန်းသိပါလျှက် မထွက်ပဲ စွဲစွဲမြဲမြဲ လုပ်နေတတ်ကြပါတယ်။ ငယ်ငယ်ကတည်းက အသက်ကြီးလာတဲ့အထိ အလုပ်တစ်ခုတည်းမှာလုပ်ပြီး ဘာမှသိသိသာသာ မတိုးတက်လာတဲ့ လူတစ်ချို့ကို သင်မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ ဒါဟာ ထွက်သင့်တဲ့အချိန်မှာထွက်ပြီး ကိုယ့်တိုးတက်မှု့ကိုပေးမယ့်အလုပ်ကို မရှာခဲ့လို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအလုပ်က သင့်အတွက်ဘာမှမပေးနိုင်တော့ဘူးဟု သိလိုက်တဲ့အချိန်မှာ ထွက်လိုက်ပြီး နောက်တစ်ခုကို ရှာပါ။
၄။ ချစ်လျှက်နှင့် ဖွင့်မပြောခဲ့ခြင်း
ချစ်ပြီးတော့ ဖွင့်မပြောရဲလို့ ဝေးသွားရတဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေကို သီချင်းတွေ ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာ သင်ခဏခဏ မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ အဲ့ဒီတော့ ကိုယ်ကလည်း ချစ်နေတယ်၊ ပြောဖို့အခွင့်အရေးလည်း ရှိနေတယ်ဆိုရင် အချိန်ဆွဲမနေပဲ ပြောလိုက်တာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။
၅။ အချိန်ဆွဲခြင်း
ကျွန်တော်တို့တွေ တော်တော်များများရဲ့ မကောင်းတဲ့အချက်ဟာ အချိန်ဆွဲခြင်းပါပဲ။ အချိန်ဆွဲခြင်းဟာလည်း ပျင်းနည်းတစ်မျိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်ဆွဲခြင်းကြောင့် ပြီးသင့်တဲ့အချိန်မှာ ပြီးသင့်တဲ့အလုပ်တွေဟာ မပြီးပဲ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အချိန်ဆွဲခြင်းကို တတ်နိုင်သမျှရှောင်ကြဉ်ကြပါ။
၆။ မိသားစု၊သူငယ်ချင်းများကို အချိန်မပေးခြင်း
လူတစ်ချို့ဟာ အလုပ်နဲ့အခြားကိစ္စတွေမှာ နစ်မြုပ်ရင်း မိသားစုနဲ့အပေါင်းအသင်းတွေကို အချိန်ပေးဖို့မေ့နေတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ အလုပ်လုပ်နေတုန်းမှာ မသိသာပေမယ့် အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ အထီးကျန်ဆန်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိသားစုနဲ့ကိုယ့်မိတ်ဆွေတွေကို အချိန်နည်းနည်းစီလောက်ပေးပြီး ရင်းရင်းနှီးနှီးနေတတ်ဖို့လိုပါတယ်။
၇။ သဝန်တိုလွန်းခြင်း
ကိုယ်ချစ်တဲ့သူတွေအပေါ် သဝန်တိုခြင်းဟာ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အလွန်အမင်း သဝန်တိုခြင်းကတော့ကြာလာတာနဲ့အမျှ ဆက်ဆံရေးမှာ အထစ်အငေါ့တွေ ဖြစ်လာစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် သင့်တော်သလောက်ပဲ သဝန်တိုပါ။
၈။ အတတ်ပညာအသစ် တစ်ခုခုကို မသင်ကြားခြင်း
ပညာကို သေတဲ့အထိ အဆက်မပြတ်သင်ကြားပါ ဆိုတဲ့စကားကို သင်ကြားဖူးမှာပါ။ တရိပ်ရိပ်တိုးတက်လာတဲ့ ခေတ်ကြီးကိုအမှီလိုက်ဖို့ အသစ်အသစ်တွေကို သင်ကြားရမှာပါ။ ဒါကို ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ မသင်ခဲ့ရင်တော့ အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ဒုက္ခလှလှ ရောက်ရပါလိမ့်မယ်။
၉။ မိဘစကားကိုနားမထောင်ခြင်း
အခုခေတ်မှာတော့ လူငယ်တော်တော်များများဟာ မိဘစကားကိုနားမထောင်ချင်ကြတော့ပါဘူး။ ဒီအဘိုးကြီး အဘွားကြီးတွေ ငါ့လောက်မသိပါဘူးဆိုတဲ့ တဇွတ်ထိုးအမြင်ကို မြင်နေတတ်ကြပါပြီ။ မိဘစကားတိုင်းမှန်တယ်လို့ မဆိုနိုင်ပေမယ့် ကိုယ့်ကိုကောင်းစေချင်တဲ့ စေတနာနဲ့ ပြောတယ်လို့သိထားသင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သေသေချာချာစဉ်းစားပြီး သင်လုံးဝမှန်တယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စတစ်ချို့ကလွဲရင် မိဘစကားကိုနားထောင်သင့်ပါတယ်။
၁၀။ အခြားသူတွေ ကိုယ့်ကိုဘယ်လိုထင်မလဲလို့ စိုးရိမ်ခြင်း
ဒါဟာလူငယ်တော်တော်များများ ဖြစ်နေတာပါ။ ” ငါဒါလေးဝတ်ရင် ဘယ်လိုထင်မလဲ။ ဒီလိုလုပ်ရင်ရော ဘယ်လိုထင်ကြမလဲ ”။ တကယ်တော့ လူတိုင်းကိုယ့်ကိစ္စနဲ့ကိုယ်မို့လို့ ဘယ်သူမှသင့်ကို လိုက်ကြည့်မနေပါဘူး။ ဒါကိုကြောက်ပြီးတော့ ဘာမှမလုပ်ခဲ့ရင်တော့ သင်ဟာ တိုးတက်လာမှာကို မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရှက်စရာမဟုတ်တဲ့ကိစ္စတွေကို လုပ်ဖို့ မရှက်ကြောက်ဖို့လိုပါတယ်။
၁၁။ အလုပ်တစ်ခုကို စပြီး အဆုံးမသတ်ခြင်း
အလုပ်တစ်ခုကိုလုပ်တယ်။ လုပ်နေရင်း နောက်တစ်ခုကိုတွေ့တော့ ပိုကောင်းတယ်ဆိုပြီး ထပ်လုပ်တယ်။ နောက်တစ်ခု နောက်တစ်ခုတွေ့တော့လည်း စရင်းစရင်း အဆုံးမသတ်နိုင်တဲ့ လူတစ်ချို့ကို ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သင်မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် အလုပ်အများကြီးလုပ်ပြီး တစ်ခုမှမပြီးတာထက် တစ်ခုလုပ်ပြီး တစ်ခုပြီးတာကိုပဲ လုပ်ဖို့ကြိုးစားပါ။
အထက်ပါအချက်တွေအပြင် အခြားအချက်တွေလည်း ရှိနိုင်ပါသေးတယ်။ အဲ့ဒီအချက်တွေကိုလည်း စဉ်းစားပြီး ဆင်ခြင်ဖို့ လိုပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့်အသက်ကြီးလာရင် ်နောင်တမရစေဖို့ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ လုပ်သင့်တာတွေကို လုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေ 🙂
————- ——– ———–
(Zawgyi)
ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ မလုပ်ခဲ့ပါက ကြီးလာတဲ့အခါ ကြုံတွေ့လာရမယ့် နောင်တတွေ
၁။ ခရီးမသွားခြင်း
ခရီးသွားခြင်းဟာ ငယ်ရွယ်စဉ်အချိန်မှာပဲ သွားလို့ကောင်းပါတယ်။ ပျော်ရွင်မှု့အပြည့်အဝခံစားနိုင်တဲ့အပြင် လွတ်လပ်ပေါ့ပါးတဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ ကျန်းမာရေး စတဲ့အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ခရီးသွားဖို့ခက်ခဲတဲ့ အပြင် သွားဖြစ်ခဲ့ရင်တောင်မှ ငယ်စဉ်ကလောက် လွတ်လွတ်လပ်လပ် မပျော်နိုင်တော့လို့ ဖြစ်ပါတယ်။
၂။ သင့်တော်တဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်ခြင်း
ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ ကျန်းမာရေးလေ့ကျင့်ခန်း တစ်ခုမှ မလုပ်ခဲ့ဖူးဆိုရင် အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ သင်ဒုက္ခရောက်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးကောင်းချင်ရင် အခုငယ်တုန်းမှာ လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုခုကို လုပ်သင့်ပါတယ်။
၃။ ထွက်သင့်တဲ့အလုပ်က မထွက်ခြင်း
တစ်ခါတစ်ရံမှာ တစ်ချို့လူတွေဟာ ကိုယ့်အတွက် တက်လမ်းမရှိသောအလုပ်ကို ထွက်သင့်မှန်းသိပါလျှက် မထွက်ပဲ စွဲစွဲမြဲမြဲ လုပ်နေတတ်ကြပါတယ်။ ငယ်ငယ်ကတည်းက အသက်ကြီးလာတဲ့အထိ အလုပ်တစ်ခုတည်းမှာလုပ်ပြီး ဘာမှသိသိသာသာ မတိုးတက်လာတဲ့ လူတစ်ချို့ကို သင်မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ ဒါဟာ ထွက်သင့်တဲ့အချိန်မှာထွက်ပြီး ကိုယ့်တိုးတက်မှု့ကိုပေးမယ့်အလုပ်ကို မရှာခဲ့လို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအလုပ်က သင့်အတွက်ဘာမှမပေးနိုင်တော့ဘူးဟု သိလိုက်တဲ့အချိန်မှာ ထွက်လိုက်ပြီး နောက်တစ်ခုကို ရှာပါ။
၄။ ချစ်လျှက်နှင့် ဖွင့်မပြောခဲ့ခြင်း
ချစ်ပြီးတော့ ဖွင့်မပြောရဲလို့ ဝေးသွားရတဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေကို သီချင်းတွေ ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာ သင်ခဏခဏ မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ အဲ့ဒီတော့ ကိုယ်ကလည်း ချစ်နေတယ်၊ ပြောဖို့အခွင့်အရေးလည်း ရှိနေတယ်ဆိုရင် အချိန်ဆွဲမနေပဲ ပြောလိုက်တာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။
၅။ အချိန်ဆွဲခြင်း
ကျွန်တော်တို့တွေ တော်တော်များများရဲ့ မကောင်းတဲ့အချက်ဟာ အချိန်ဆွဲခြင်းပါပဲ။ အချိန်ဆွဲခြင်းဟာလည်း ပျင်းနည်းတစ်မျိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်ဆွဲခြင်းကြောင့် ပြီးသင့်တဲ့အချိန်မှာ ပြီးသင့်တဲ့အလုပ်တွေဟာ မပြီးပဲ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အချိန်ဆွဲခြင်းကို တတ်နိုင်သမျှရှောင်ကြဉ်ကြပါ။
၆။ မိသားစု၊သူငယ်ချင်းများကို အချိန်မပေးခြင်း
လူတစ်ချို့ဟာ အလုပ်နဲ့အခြားကိစ္စတွေမှာ နစ်မြုပ်ရင်း မိသားစုနဲ့အပေါင်းအသင်းတွေကို အချိန်ပေးဖို့မေ့နေတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ အလုပ်လုပ်နေတုန်းမှာ မသိသာပေမယ့် အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ အထီးကျန်ဆန်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိသားစုနဲ့ကိုယ့်မိတ်ဆွေတွေကို အချိန်နည်းနည်းစီလောက်ပေးပြီး ရင်းရင်းနှီးနှီးနေတတ်ဖို့လိုပါတယ်။
၇။ သဝန်တိုလွန်းခြင်း
ကိုယ်ချစ်တဲ့သူတွေအပေါ် သဝန်တိုခြင်းဟာ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အလွန်အမင်း သဝန်တိုခြင်းကတော့ကြာလာတာနဲ့အမျှ ဆက်ဆံရေးမှာ အထစ်အငေါ့တွေ ဖြစ်လာစေပါတယ်။ ဒါကြောင့် သင့်တော်သလောက်ပဲ သဝန်တိုပါ။
၈။ အတတ်ပညာအသစ် တစ်ခုခုကို မသင်ကြားခြင်း
ပညာကို သေတဲ့အထိ အဆက်မပြတ်သင်ကြားပါ ဆိုတဲ့စကားကို သင်ကြားဖူးမှာပါ။ တရိပ်ရိပ်တိုးတက်လာတဲ့ ခေတ်ကြီးကိုအမှီလိုက်ဖို့ အသစ်အသစ်တွေကို သင်ကြားရမှာပါ။ ဒါကို ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ မသင်ခဲ့ရင်တော့ အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ဒုက္ခလှလှ ရောက်ရပါလိမ့်မယ်။
၉။ မိဘစကားကိုနားမထောင်ခြင်း
အခုခေတ်မှာတော့ လူငယ်တော်တော်များများဟာ မိဘစကားကိုနားမထောင်ချင်ကြတော့ပါဘူး။ ဒီအဘိုးကြီး အဘွားကြီးတွေ ငါ့လောက်မသိပါဘူးဆိုတဲ့ တဇွတ်ထိုးအမြင်ကို မြင်နေတတ်ကြပါပြီ။ မိဘစကားတိုင်းမှန်တယ်လို့ မဆိုနိုင်ပေမယ့် ကိုယ့်ကိုကောင်းစေချင်တဲ့ စေတနာနဲ့ ပြောတယ်လို့သိထားသင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သေသေချာချာစဉ်းစားပြီး သင်လုံးဝမှန်တယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စတစ်ချို့ကလွဲရင် မိဘစကားကိုနားထောင်သင့်ပါတယ်။
၁၀။ အခြားသူတွေ ကိုယ့်ကိုဘယ်လိုထင်မလဲလို့ စိုးရိမ်ခြင်း
ဒါဟာလူငယ်တော်တော်များများ ဖြစ်နေတာပါ။ ” ငါဒါလေးဝတ်ရင် ဘယ်လိုထင်မလဲ။ ဒီလိုလုပ်ရင်ရော ဘယ်လိုထင်ကြမလဲ ”။ တကယ်တော့ လူတိုင်းကိုယ့်ကိစ္စနဲ့ကိုယ်မို့လို့ ဘယ်သူမှသင့်ကို လိုက်ကြည့်မနေပါဘူး။ ဒါကိုကြောက်ပြီးတော့ ဘာမှမလုပ်ခဲ့ရင်တော့ သင်ဟာ တိုးတက်လာမှာကို မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရှက်စရာမဟုတ်တဲ့ကိစ္စတွေကို လုပ်ဖို့ မရှက်ကြောက်ဖို့လိုပါတယ်။
၁၁။ အလုပ်တစ်ခုကို စပြီး အဆုံးမသတ်ခြင်း
အလုပ်တစ်ခုကိုလုပ်တယ်။ လုပ်နေရင်း နောက်တစ်ခုကိုတွေ့တော့ ပိုကောင်းတယ်ဆိုပြီး ထပ်လုပ်တယ်။ နောက်တစ်ခု နောက်တစ်ခုတွေ့တော့လည်း စရင်းစရင်း အဆုံးမသတ်နိုင်တဲ့ လူတစ်ချို့ကို ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သင်မြင်ဖူးပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် အလုပ်အများကြီးလုပ်ပြီး တစ်ခုမှမပြီးတာထက် တစ်ခုလုပ်ပြီး တစ်ခုပြီးတာကိုပဲ လုပ်ဖို့ကြိုးစားပါ။
အထက်ပါအချက်တွေအပြင် အခြားအချက်တွေလည်း ရှိနိုင်ပါသေးတယ်။ အဲ့ဒီအချက်တွေကိုလည်း စဉ်းစားပြီး ဆင်ခြင်ဖို့ လိုပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့်အသက်ကြီးလာရင် ်နောင်တမရစေဖို့ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ လုပ်သင့်တာတွေကို လုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေ 🙂