ဆင္မ်ားဟာ ကမာၻေပၚတြင္ က်က္သေရအရွိဆုံး သတၱဝါမ်ားလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ၎တို႔ရဲ႕ အ႐ြယ္အစား၊ ထက္ျမက္တဲ့ ခြန္အား၊ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြးနဲ႔ သနားၾကင္နာတတ္တဲ့စိတ္က ၎တို႔ကို တစ္မ်ိဳးတစ္စားတည္းျဖစ္ေစတာ အမွန္ပါပဲ။ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ အစၥလာမာဘတ္တိရိစာၦန္႐ုံတြင္ ၃၅ ႏွစ္ၾကာေနထိုင္ခဲ့သည့္ အာရွဆင္တသ္ေကာင္ျဖစ္တဲ့ Kaavan ဟာ တစ္ခ်ိန္က ကမာၻ႔အထီးက်န္ဆုံးဆင္ဟု တင္စားေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါတယ္။ ယခင္က အစၥလာမာဘတ္ တိရိစာၦန္႐ုံတြင္ ေနထိုင္စဥ္အတြင္း ၎၏အေဖာ္ျဖစ္တဲ့ Saheli ဆင္အမတစ္ေကာင္က 2012 ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ၎ဟာ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအားလုံးတြင္ရွိတဲ့ တစ္ေကာင္တည္းေသာအာရွဆင္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ၎ဆင္ႀကီးဟာ အထီးက်န္ဆန္လြန္းၿပီး ေပ်ာ္စရာမေကာင္းတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္တို႔ေၾကာင့္ ကာလတာရွည္ ခံစားရတဲ့ Zoochosis စိတ္က်ေရာဂါကို ခံစားေနရတာကိုေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ တိရိစာၦန္အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ အေမရိကန္အဆိုေတာ္ Cher တို႔မွ အျပင္းအထန္မဲဆြယ္ၿပီးေနာက္၊ Kaavan ဟာ ေနာက္ဆုံးမွာ သူ႔အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အိမ္လို႔ေခၚလာခဲ့တဲ့ ပ်က္စီးေနတဲ့၎တိရိစာၦန္႐ုံမွ ထြက္ခြါသြားရေတာ့မည္ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္ေနရာကိုသြားမလဲဆိုေတာ့ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံရွိ ၎၏အၿငိမ္းစားအိမ္အသစ္ျဖစ္တဲ့ အျခားဆင္ေကာင္ေရ 600 ေက်ာ္တို႔ရွိရာ ဆင္ေဘးမဲ့ခိုလႈံရာေနရာတစ္ခုဆီသို႔ဘဲျဖစ္ပါတယ္။ ” ကြၽန္မ အရမ္းေပ်ာ္တယ္၊ သူ ဒီမွာရွိေနတာကိုျမင္ရေတာ့ အရမ္းဂုဏ္ယူမိတယ္ ၊ သူက အံ့ဩစရာေကာင္းတဲ့တိရိစာၦန္ေလးတစ္ေကာင္ပါ” လို႔ Cher က AFP သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ထို႔ျပင္ ကေမာၻဒီးယား၏ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဒုဝန္ႀကီး Neth Pheaktra က Kaavan ကို ႏိုင္ငံအတြင္း အျခားဆင္မ်ားႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ မ်ိဳးပြါးရန္အစီအစဥ္မ်ားကိုပါ ေၾကျငာေပးခဲ့ပါတယ္။ ” သူဟာ ေနာက္ထပ္ ကမာၻ႔အထီးက်န္ဆုံး ဆင္ျဖစ္ေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေဒသခံဆင္ေတြနဲ႔ Kaavan ကိုေမြးျမဴဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
ဒါက မ်ိဳး႐ိုးဗီဇကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ အားထုတ္မႈတစ္ခုပါ” ဟုလည္း Pheaktra မွ ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါ ခရီးသြားလာမႈ ကန႔္သတ္ခ်က္မ်ားရွိေပမဲ့လည္း ပါကစၥတန္မွ ကေမာၻဒီးယားသို႔ Kaavan ၏ေလေၾကာင္းခရီးစဥ္ဟာ အထစ္အေငါ့မရွိဘဲ ေအာင္ျမင္စြာပ်ံသန္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အဆိုပါဆင္ႀကီးကို စင္းလုံးငွား ႐ုရွားသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဂ်မ္ဘိုဂ်က္ေလယာဥ္ျဖင့္ ကေမာၻဒီးယားအေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရွိ Siem Reap ၿမိဳ႕သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
Four Paws International (FPI) ၏အဆိုအရ Kaavan ၏ ေျပာင္းေ႐ႊ႕မႈကိုကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးသည့္ တိရိစာၦန္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕မွ တိရိစာၦန္ေဆးကုဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားအဖြဲ႕ဟာ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနရာခ်ထားမႈအတြက္ လေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ၾကၿပီး ဆင္ႀကီးကို သယ္ယူရာတြင္ အသုံးျပဳမည့္ အထူးဒီဇိုင္းထုတ္ထားတဲ့သတၱဳေသတၱာထဲသို႔ လမ္းေလွ်ာက္တတ္ရန္ပင္ ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ Kaavan လည္း အျခား ဆင္အေကာင္ ၆၀၀ နဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ေသာ အထီးက်န္ျခင္းမ်ိဳးမခံစားရေတာ့ဘဲ ထာဝရ ေပ်ာ္႐ႊင္သြားႏိုင္မယ္လို႔ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။
Mia (Mckzone daily)
Reference : mashable
