က်မၼာေရး ဗဟုသုတ

တစ္သက္လုံးအသုံးဝင္တဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ ေဆးနည္းေပါင္းစံုရွယ္သြားေနာ္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္တစ္ခ်ိန္ အသံုး၀င္မွာ ေသခ်ာပါတယ္

တစ္သက္လုံးအသုံးဝင္တဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ ေဆးနည္းေပါင္းစံုရွယ္သြားေနာ္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္တစ္ခ်ိန္ အသံုး၀င္မွာ ေသခ်ာပါတယ္

ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္….ခေရပြင့္ကိုတညလုံးေရစိမ္၊ နံနက္တြင္း ထိုေရကိုစစ္၍ေသာက္ပါ ၊ေပ်ာက္၏ …

ရင္ျပည့္ရင္ကယ္….ၾကက္ဟင္းခါးသက္ေစာင့္ေဆးကို ႏွမ္းဆီ –ပ႐ုပ္ဆီျဖဴ ျဖင့္ေဖ်ာ္၍ ရင္မွအသာအယာသပ္ခ်ပါ …

ႏွာပိတ္ေသာ္…..ႀကိတ္မွန္႐ြက္ ေခြးေသးပန္း႐ြက္ ႏွစ္ပါးႀကိတ္ ၊ ရွိန္းခိုနဲနဲထည့္ ၊ ငယ္ထိပ္မွႏွာေခါင္းအထိေဆးအရည္ႏွင့္ ဆြဲေပးပါ …

တက္လွ်င္….ဆင္ငိုျမက္ျပဳပ္ရည္ကိုတိုက္ပါ ။ အတက္ခ်က္ခ်င္းက်သြားမည္ …

ေရငတ္ဝမ္းက် …..ဆီးသီးအေစ့အတြင္းမွအဆန္းကို အမႈန႔္ျပဳ၍ ႏြယ္ခ်ိဳႏွင့္ေရာၿပီးစားေပးပါ …

ကင္းထိုးေသာ္…….ကင္းကိုက္ ကင္းထိုး ဒဏ္ရာ ငျဖဴႀကီးျမစ္ေသြးလိမ္းပါ …

ႀကိဳ႕ထိုးလွ်င္……ၾကက္သြန္းနီကိုထန္းလွ်က္ႏွင့္ ႏိုင္းခ်င္း ႀကိတ္၍စား …

ခ႐ုသင္း…..က်ည္းသီးဆန္ကိုဆန္ေဆးရည္ႏွင့္တြဲစပ္၍ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ စားရပါသည္ …

ေျခတုန္လက္တုန္ျဖစ္လွ်င္….ႀကိတ္မွန္႐ြက္ယိုထိုးစားေပ်ာက္၏ …

ခါးနာ ခါးကိုက္……ေညာင္ေျခေထာက္ပင္၏ ႏို႔ေစးရည္ လိမ္းေပးပါ …

ငွက္ဖ်ားထလွ်င္…..ျမင္းခြာ႐ြက္ရည္ကို င႐ုပ္ေကာင္းႏွင့္အမွ်စီႀကိတ္၍ ေသာက္ပါ ။ခံတြင္းပ်က္လွ်င္…..ႀကိတ္မွန္႐ြက္ယိုထိုးစားေပးပါ …

ေခါင္းတျခမ္းကိုက္လွ်င္….က်ည္းသီးဆန္ကို ဆိတ္က်င္ငယ္ရည္ႏွင့္ေသြးလိမ္းေပးပါ ။စကားထစ္လွ်င္. . နံနက္တိုင္းျမင္းခြာ႐ြက္ တစ္႐ြက္ႏွစ္႐ြက္ေလာက္ ေန႔စဥ္စားေပးပါ …

စအိုယားနာ….ႀကိတ္မွန္႐ြက္ အရည္ညႇစ္၍စအိုဝတြင္ သုံးေလးႀကိမ္သုပ္လိမ္းေပးပါ ၊ ဝမ္းတြင္းရွိ ပိုးမ်ားက်ဆင္းလာပါလိမ္႔မည္ …

ဆီးခ်ဳပ္လွ်င္….ငုပင္၏ အႏွစိုကိုေသြး၍ ခ်က္ေအာက္မၾကာခဏ လိမ္းေပးပါ …

ဆီးတစက္စက္က်လွ်င္…ၾကက္သြန္နီကိုျပဳပ္၍ အရည္ကိုေသာက္ေပးပါ …

ဆီးခ်ဳပ္လွ်င္ ……ဆီးမ်ားေစရန္ ၾကက္သြန္နီ အစိမ္းမ်ားမ်ား စားေပးပါ …

ဆီးေအာင့္ေက်ာက္တည္လွ်င္……ၾကာဟင္း႐ြက္ကိုႏြားႏို႔ ႏွင့္သၾကားေရာ၍ ေန႔စဥ္စားေပးပါ …

ဆီးခ်ိဳျဖစ္လွ်င္….ခံတက္ေခါက္ကို ေလးခြက္တစ္ခြက္တင္ က်ိဳ၍ ေသာက္ပါ ….

ဆီးအႏွစ္က်လွ်င္…..သေဘၤာ ႐ြက္ သုံး႐ြက္ကိုထန္းလ်က္ သုံးခဲ ၊ဆားအနည္းငယ္ ထည့္ ၊ သုံးခြက္တစ္ခြက္တင္က်ိဳ၊ တေန႔လုံးေသာက္ေပးပါ

ဆီးပူလွ်င္…..ဆီးသြားေသာအခါ ပူလိုက္တာ စားပါ ဗူးသီးျပဳတ္ …

ဆံပင္ျပန္ေပါက္ေဆး……သံပုရာေစ့ကိုေရႏွင့္ႀကိတ္ ၊ ေန႔စဥ္ဆံပင္ကိုလိမ္းေပးပါ ၊ ဆံပင္ျပန္ေပါက္၏ …

တင္းတိပ္….နႏြင္းႏွင့္ ငျဖဴႀကီးအေစးကိုေသြးလိမ္းေပးပါ …

ဓာတ္ခ်ဳပ္လွ်င္ ……ထန္းလ်က္နဲ႔မန္က်ီး ကို ဆားျမတ္ျမတ္ထည့္၍ တည္ၿပီးစားလွ်င္ ဝမ္းသက္ ဝမ္းမွန္၏ …

နားကိုက္လွ်င္…..ၾကက္သြန္နီကိုမီးဖုတ္ ၊ အရည္ေႏြးေႏြးနားထဲထည့္ နားကိုက္ျခင္းေပ်ာက္၏ …

နားအူ နားေလထြက္လွ်င္….သေဘာရၤြက္ မီးအုံး၍ အတို႔အျမႇဳပ္လုပ္စားေပးပါ …

နားျပည္ယိုလွ်င္….က်ီးအာသီးႀကိတ္ဖတ္ကို အုန္းဆီႏွင့္ေရာ၍ၾကက္ေတာင္ႏွင့္ က်ပ္ေပးပါ …

နားအတြင္းပိုးေကာင္ဝင္လွ်င္….ခရမ္းကေစာ့သီးကိုမီးရႈိ႕ၿပီး အခိုးခံ မုန္ညင္းဆီႏွင့္နားကို က်ပ္ေပးပါ …

ႏို႔ေၾကာင္းပိတ္လွ်င္….ႀကိတ္မွန္႐ြက္ကို ငါးၾကင္းသားကင္နဲ႔ ခ်က္စားေပးပါ …

ႏို႔လႈိင္လႈိင္ထြက္ေဆး……စၿမိတ္ေစ့ကို ေလွာ္၍စားလ်င္ႏို႔ထြက္ေကာင္း၏ …

ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္လွ်င္.. ခေရပင္၏အေခါက္ျပဳတ္ရည္ကို ေသာက္ပါ ၊ အပြင့္ကိုရႉ ၊အသီးကို စားေပးပါ အျမစ္ျပတ္ေပ်ာက္၏ ။ႏွေခါင္းေသြးလွ်ံလွ်င္……ငွက္ေပ်ာပင္မွ ထြက္ေသာ အေစးကို ရွဴေပးပါ …

ႏွာေခါင္းအနံ႔ မရေသာေရာဂါ ျဖစ္လွ်င္. … ႀကိတ္မွန္႐ြက္ ညႇစ္၍ရေသာအရည္ကို ခဏ ခဏရွဴေပးပါ …

ေဆးနည္း ၁၀၀၀ စာအုပ္မွ ကူယူမွ်ေဝသည္ …။ ။

Credit ခ်စ္ညီေလး…ညာဏ္ႂကြယ္

Unicode

တစ်သက်လုံးအသုံးဝင်တဲ့ မြန်မာ့ရိုးရာ ဆေးနည်းပေါင်းစုံရှယ်သွားနော် တစ်ချိန်မဟုတ်တစ်ချိန် အသုံးဝင်မှာ သေချာပါတယ်

ချောင်းဆိုးလျှင်….ခရေပွင့်ကိုတညလုံးရေစိမ်၊ နံနက်တွင်း ထိုရေကိုစစ်၍သောက်ပါ ၊ပျောက်၏ …။

ရင်ပြည့်ရင်ကယ်….ကြက်ဟင်းခါးသက်စောင့်ဆေးကို နှမ်းဆီ –ပရုပ်ဆီဖြူ ဖြင့်ဖျော်၍ ရင်မှအသာအယာသပ်ချပါ …။

နှာပိတ်သော်…..ကြိတ်မှန်ရွက် ခွေးသေးပန်းရွက် နှစ်ပါးကြိတ် ၊ ရှိန်းခိုနဲနဲထည့် ၊ ငယ်ထိပ်မှနှာခေါင်းအထိဆေးအရည်နှင့် ဆွဲပေးပါ …

တက်လျှင်….ဆင်ငိုမြက်ပြုပ်ရည်ကိုတိုက်ပါ ။ အတက်ချက်ချင်းကျသွားမည် …။

ရေငတ်ဝမ်းကျ …..ဆီးသီးအစေ့အတွင်းမှအဆန်းကို အမှုန့်ပြု၍ နွယ်ချိုနှင့်ရောပြီးစားပေးပါ …။

ကင်းထိုးသော်…….ကင်းကိုက် ကင်းထိုး ဒဏ်ရာ ငဖြူကြီးမြစ်သွေးလိမ်းပါ …။

ကြို့ထိုးလျှင်……ကြက်သွန်းနီကိုထန်းလျှက်နှင့် နိုင်းချင်း ကြိတ်၍စား …။

ခရုသင်း…..ကျည်းသီးဆန်ကိုဆန်ဆေးရည်နှင့်တွဲစပ်၍ ရက်ပေါင်းများစွာ စားရပါသည် …။

ခြေတုန်လက်တုန်ဖြစ်လျှင်….ကြိတ်မှန်ရွက်ယိုထိုးစားပျောက်၏ …။

ခါးနာ ခါးကိုက်……ညောင်ခြေထောက်ပင်၏ နို့စေးရည် လိမ်းပေးပါ …။

ငှက်ဖျားထလျှင်…..မြင်းခွာရွက်ရည်ကို ငရုပ်ကောင်းနှင့်အမျှစီကြိတ်၍ သောက်ပါ ။ခံတွင်းပျက်လျှင်…..ကြိတ်မှန်ရွက်ယိုထိုးစားပေးပါ …။

ခေါင်းတခြမ်းကိုက်လျှင်….ကျည်းသီးဆန်ကို ဆိတ်ကျင်ငယ်ရည်နှင့်သွေးလိမ်းပေးပါ ။စကားထစ်လျှင်. . နံနက်တိုင်းမြင်းခွာရွက် တစ်ရွက်နှစ်ရွက်လောက် နေ့စဉ်စားပေးပါ …။

စအိုယားနာ….ကြိတ်မှန်ရွက် အရည်ညှစ်၍စအိုဝတွင် သုံးလေးကြိမ်သုပ်လိမ်းပေးပါ ၊ ဝမ်းတွင်းရှိ ပိုးများကျဆင်းလာပါလိမ့်မည် …။

ဆီးချုပ်လျှင်….ငုပင်၏ အနှစိုကိုသွေး၍ ချက်အောက်မကြာခဏ လိမ်းပေးပါ …။

ဆီးတစက်စက်ကျလျှင်…ကြက်သွန်နီကိုပြုပ်၍ အရည်ကိုသောက်ပေးပါ …။

ဆီးချုပ်လျှင် ……ဆီးများစေရန် ကြက်သွန်နီ အစိမ်းများများ စားပေးပါ …။

ဆီးအောင့်ကျောက်တည်လျှင်……ကြာဟင်းရွက်ကိုနွားနို့ နှင့်သကြားရော၍ နေ့စဉ်စားပေးပါ …။

ဆီးချိုဖြစ်လျှင်….ခံတက်ခေါက်ကို လေးခွက်တစ်ခွက်တင် ကျို၍ သောက်ပါ ….။

ဆီးအနှစ်ကျလျှင်…..သင်္ဘော ရွက် သုံးရွက်ကိုထန်းလျက် သုံးခဲ ၊ဆားအနည်းငယ် ထည့် ၊ သုံးခွက်တစ်ခွက်တင်ကျို၊ တနေ့လုံးသောက်ပေးပါ …။

ဆီးပူလျှင်…..ဆီးသွားသောအခါ ပူလိုက်တာ စားပါ ဗူးသီးပြုတ် …။

ဆံပင်ပြန်ပေါက်ဆေး……သံပုရာစေ့ကိုရေနှင့်ကြိတ် ၊ နေ့စဉ်ဆံပင်ကိုလိမ်းပေးပါ ၊ ဆံပင်ပြန်ပေါက်၏ …။

တင်းတိပ်….နနွင်းနှင့် ငဖြူကြီးအစေးကိုသွေးလိမ်းပေးပါ …။

ဓာတ်ချုပ်လျှင် ……ထန်းလျက်နဲ့မန်ကျီး ကို ဆားမြတ်မြတ်ထည့်၍ တည်ပြီးစားလျှင် ဝမ်းသက် ဝမ်းမှန်၏ …။

နားကိုက်လျှင်…..ကြက်သွန်နီကိုမီးဖုတ် ၊ အရည်နွေးနွေးနားထဲထည့် နားကိုက်ခြင်းပျောက်၏ …။

နားအူ နားလေထွက်လျှင်….သဘောင်္ရွက် မီးအုံး၍ အတို့အမြှုပ်လုပ်စားပေးပါ …။

နားပြည်ယိုလျှင်….ကျီးအာသီးကြိတ်ဖတ်ကို အုန်းဆီနှင့်ရော၍ကြက်တောင်နှင့် ကျပ်ပေးပါ …။

နားအတွင်းပိုးကောင်ဝင်လျှင်….ခရမ်းကစော့သီးကိုမီးရှို့ပြီး အခိုးခံ မုန်ညင်းဆီနှင့်နားကို ကျပ်ပေးပါ …။

နို့ကြောင်းပိတ်လျှင်….ကြိတ်မှန်ရွက်ကို ငါးကြင်းသားကင်နဲ့ ချက်စားပေးပါ …။

နို့လှိုင်လှိုင်ထွက်ဆေး……စမြိတ်စေ့ကို လှော်၍စားလျင်နို့ထွက်ကောင်း၏ …။

နှလုံးရောဂါဖြစ်လျှင်.. ခရေပင်၏အခေါက်ပြုတ်ရည်ကို သောက်ပါ ၊ အပွင့်ကိုရှူ ၊အသီးကို စားပေးပါ အမြစ်ပြတ်ပျောက်၏ ။နှခေါင်းသွေးလျှံလျှင်……ငှက်ပျောပင်မှ ထွက်သော အစေးကို ရှူပေးပါ …။

နှာခေါင်းအနံ့ မရသောရောဂါ ဖြစ်လျှင်. … ကြိတ်မှန်ရွက် ညှစ်၍ရသောအရည်ကို ခဏ ခဏရှူပေးပါ …။

ဆေးနည်း ၁၀၀၀ စာအုပ်မှ ကူယူမျှဝေသည် …။ ။

Credit ချစ်ညီလေး…ညာဏ်ကြွယ်