ဗန္ဒါသီးေစ့ အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ ျမန္မာျပည္က ဗန္ဒါပင္ေတြ ေရႊျဖစ္ၿပီ
ျမန္မာျပည္မွာ ဗန္ဒါပင္(ဗန္ဒါသီး)လို႔အလြယ္ေခၚေလ့ရွိတာေၾကာင့္၊“ဗာဒံပင္” ဆိုတဲ့ သူ႔မူလအမည္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါတယ္။အဂၤလိပ္အမည္ကေတာ့ Indian Almond ပါတဲ့။
ဗာဒံေစ့နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလူနဲ႔တည့္တယ္၊ က်န္းမာေရးေကာင္း တယ္၊ အသားအေရကို ေကာင္းေစတယ္စတဲ့အေျခခံ ဗဟုသုတေလာက္ေတာ့လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။
သို႔ေသာ္ ဗာဒံေစ့နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး၊ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မ်ားျပားတယ္ ဆိုတာသိနိုင္ၾကပါေစရန္ မၽွေဝေရးသားလိုက္ရပါ တယ္။
ဗာဒံပင္ကအႀကီးျမန္ၿပီး၊အရြက္ေတြ ကလည္းတဆင့္ၿပီးတဆင့္ အတက္ျမန္တာေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အရိပ္ရအပင္အျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးေလ့ရွိၾကပါတယ္။
အပင္ကိုေပါေပါမ်ားမ်ားျမင္ေတြ႕ေနရတာရယ္၊ အပင္ေအာက္မွာ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕ေႂကြက်လာတဲ့ အသီးကို အုတ္နီခဲအက်ိဳးျဖင့္ ထုခြဲစားေနၾကတာရယ္ေၾကာင့္ အရိပ္ရပင္မွရတဲ့အေစ့ရဲ့က်န္းမာေရးတန္ဖိုးကို သတိမမူမိၾကပါ ဘူး။
ယေန႔နိုင္ငံ တကာမွာေတာ့ ဗာဒံေစ့နဲ႔ ၎မွရတဲ့အဆီကို တန္ဖိုးထားစားသုံးေနၾကပါၿပီ။ ဗဟုသုတအေနျဖင့္ မၽွေဝရပါလၽွင္ ဂရိ နိုင္ငံရဲ့ မဂၤလာေဆာင္ေတြမွာ ဗာဒံေစ့ကို “wedding sweets” အျဖစ္အထူးတလည္ဧည့္ခံေနၾကပါတယ္။
အီရန္နိုင္ငံမွာ ေတာ့ NewYear ပါတီပြဲတို႔လို ထူးထူးျခားျခားႏွစ္ပတ္လည္ ဧည့္ခံပြဲေတြမွာပင္လယ္မွ ဆားျဖင့္အငံေဖာက္ထားတဲ့ဗာဒံေစ့ ေလွာ္နဲ႔ဧည့္ခံေလ့ရွိပါတယ္တဲ့။
ေမာ္ေရာ့ကိုနိုင္ငံရဲ့ အေရးႀကီးအခမ္းအနား မ်ားမွာဗာဒံေစ့မႈန႔္ေရာထားတဲ့ ႏြားနို႔က မပါ လၽွင္မၿပီးျပန္ပါဘူး။ pasanda-style (ေခၚ) အိႏၵိရိုးရာဟင္းလ်ာမွာလည္း ဗာဒံေစ့ကိုဟင္းခတ္ အမယ္အျဖစ္ ထဲ့ခ်က္ေပးရပါတယ္ တဲ့။
ဗာဒံေစ့ကေအးျမေစတဲ့အစြမ္းသတၱိရွိတာေၾကာင့္လည္းပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕တဲ့ပါကစၥတန္နိုင္ငံရဲ့ေႏြရာသီမ်ားမွာ ဗာဒံေစ့ နဲ႔ေဖာ္စပ္ထားတဲ့ Almond sherbet ေဖ်ာ္ရည္ကို summer drink အျဖစ္အထူးတလည္ေသာက္သုံးၾကတယ္လိုသိရပါတယ္။
ကမၻာ့အသိအမွတ္ျပဳ USDA ရဲ့ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ ၁ဝဝ-ဂရမ္အေလးခ်ိန္ ရွိတဲ့ ဗာဒံေစ့ထဲမွာ၊လူသားတို႔က်န္းမာေရး ကိုေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစတဲ့ ခြန္အား ၅၇၆ ကယ္လိုရီ၊
ကစီဓာတ္ ၂၁.၆၉ ဂရမ္၊ေကာ္ဓာတ္ ဝ.၇၄ ဂရမ္၊ သၾကား ၃.၈၉ ဂရမ္၊ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာအမၽွင္ဓာတ္ ၁၂.၂ဝဂရမ္၊ အဆီဓာတ္ ၄၉.၄၂ ဂရမ္၊ ပရိုတင္း ၂၁.၂၂ ဂရမ္၊ လိုင္စင္း ဝ.၅၈ဝရမ္၊ေရဓာတ္ ၄.၇ ဂရမ္၊
ဗီတာမင္ေအ ၁ IU၊သီအာမင္(ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၁) ၁၈%၊ ရီဘိုဖလာဗင္(ေခၚ)ဗီတာမင္ဘီ(၂) ၈၅%၊ နၤအာစင္း (ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၃) ၂၃%၊ဗီတာမင္ဘီ(၅) ၉%၊ ဗီတာမင္ဘီ(၆)၁၁%၊ ေဖာလိပ္(ေခၚ) ဗီတာမင္ဘီ(၉) ၁၃%၊ ခ်ိဳလင္း ၁၁%၊ ဗီတာမင္အီး ၁၇၅%၊
ကယ္လ္စီယမ္ ၂၆%၊ သံဓာတ္ ၂၉%၊ မဂၢနီစီယမ္ ၇၅%၊ မဂၢနီးစ္ ၁ဝ၉%၊ေဖာ့စဖရက္ ၆၉%၊ ပိုတက္စီယမ္ ၁၅% နဲ႔ ဇင့္ ၃၂% တို႔အသီးသီးပါရွိၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ဗာဒံေစ့ေတြဟာ အသားအေရႏုကို ျပန္လည္ပ်ိဳေစကာ၊ မွတ္ဉာဏ္စြမ္းအားမ်ားလည္း ေကာင္းေစလို႔က်ား/မ အရြယ္(၃)ပါးအားလုံးစားသုံးေပးၾကရန္ USDA က အႀကံျပဳထားပါတယ္။
အူသိမ္၊ အူမမ်ားနဲ႔ အတြင္းပိုင္းအက်ဆုံး အူမ်ားအားလုံးကိုသန႔္ေစပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ့အသားအေရဟာ သူစားသုံးလိုက္ေသာအစာေခ်ဖ်က္အဂၤါအဖြဲ႕အစည္းရဲ့အလုပ္လုပ္ နိုင္စြမ္းအားနဲ႔တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးက်ေနပါတယ္။
အစာေခ်ဖ်က္ အဂၤါမ်ားအားနည္းလာတဲ့အခါဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကိုျဖစ္ေစၿပီး၊ဝက္ၿခံစို/ဝက္ၿခံေျခာက္ ေတြေပါက္လာေစပါေတာ့တယ္။ ဗာဒံေစ့ကိုမွန္မွန္စားေပးျခင္းျဖင့္အစာအိမ္ထဲရွိအက်ိဳးျပဳ ဗက္တီးရီးယားမ်ားကိုလႈံ႔ေဆာ္ေပးတာေၾကာင့္အစာေခ်ဖ်က္မႈကိုအားေပးကာ၊
ဝမ္းပုပ္မ်ားသက္ေစၿပီး၊ အစာေခ်အဂၤါ အဖြဲ႕အစည္းသန႔္စင္သြားတာေၾကာင့္၊ အသားအေရေတြလည္း မညစ္ညမ္းေတာ့ပါဘူး။ ဗီတာမင္အီး ရရွိရာအရင္းအျမစ္ကိုျပပါဆိုရင္ ဗာဒံေစ့ကိုသာလက္ညႇိးထိုးလိုက္ပါ။
ဝက္ၿခံစို/ဝက္ၿခံေျခာက္/ဆားဝက္ၿခံ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔မ်က္ႏွာေပၚရွိအမည္းစက္မ်ား၊အမာရြတ္မ်ားအတြက္ ဘယ္လိုပင္မိတ္ကပ္ေကာင္းေကာင္းလိမ္းပါေသာ္လဲ မေပ်ာက္နိုင္တဲ့အခါ စိတ္ညစ္ရၿပီး၊ေငြေၾကးတတ္နိုင္သူမ်ားလည္း အေရျပားအထူးကုဆရာဝန္ေတြနဲ႔ျပသၾကည့္ၾကရာ၊
ဆရာဝန္တိုင္းက အသားအေရေကာင္းေစဖို႔ ဗီတာမင္အီး ေဆးေတာင့္ေလးေတြ တိုက္ေကၽြး ေလ့ရွိပါတယ္။
အဲဒီဗီတာမင္အီးေဆးေတာင့္ေတြနဲ႔ဗီတာမင္အီးဓာတ္ပါတဲ့ ေဆးေတြအားလုံးကို Alpha-Tocopherol ဓာတ္ ပစၥည္းနဲ႔ေဖာ္စပ္ထားတာေၾကာင့္အသားအေရကိုၾကည္လင္ဝင္းမြတ္ေတာက္ပလာေစပါတယ္။
ဗာဒံေစ့ဟာ ဗီတာမင္အီး ႂကြယ္ ဝရာအရင္းအျမစ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဝက္ၿခံေပါက္သူေတြသာမက၊ အေရျပားေရာဂါရွိ သူမ်ားလည္း မျဖစ္မေနစားသင့္ပါတယ္။ အရြယ္ႏုပ်ိဳေဆးသဖြယ္ အားကိုးထိုက္ပါတယ္။
ဗာဒံေစ့ကို မွန္မွန္စားတဲ့အျပင္၊ ဗာဒံေစ့ဆီနဲ႔ပါမ်က္ႏွာကို အသာအယာႏွိပ္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ အရြယ္မတိုင္မီ မ်က္ႏွာအေရးေၾကာင္းေတြမျဖစ္ေစေတာ့ပါဘူး။
အသားအေရလည္း ပိုညက္ေညာလာပါတယ္။ မ်က္ကြင္းညိဳသူေတြ မ်က္လုံးေအာက္တဝိုက္ ဗာဒံဆီမွန္မွန္ လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း မ်က္ကြင္းညိဳမ်ားသိသိသာသာ ေလ်ာ့ပါးသြားေစပါတယ္။ (မ်က္လုံးထဲ ဆီမဝင္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္လိမ္းပါ)
ႏွလုံးအတြက္ သူငယ္ခ်င္းေကာင္းလို႔ဆိုရမွာပါဘဲ။ အရိုးရွင္းဆုံးေျပာရရင္ ဗာဒံေစ့က ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္ျခင္းမွကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ဗာဒံေစ့ထဲမွာပါတဲ့ အမၽွင္ဓာတ္ေတြဟာ ခႏၶာ ကိုယ္က အစားအစာထဲမွာ ပါလာတဲ့ျပင္ပအဆီေတြစုပ္ယူျခင္းကို ပိတ္ပင္ဟန႔္တားေပးပါတယ္။
ဒါ့ျပင္ဗာဒံေစ့ထဲမွာ ဗီတာ မင္အီး၊ ျပည့္ဝဆီမ်ား၊ မဂၢနီစီယမ္ နဲ႔ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးျပဳဓာတ္တိုးဆန႔္က်င္ ပစၥည္းေတြ အလုံအေလာက္ပါဝင္ေနတာမို႔ႏွလုံးေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈအားေကာင္းေစပါတယ္။
ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ေသြးထဲရွိ ကိုလက္စထေရာပမာဏကို ခ်ေပး တာေၾကာင့္ႏွလုံးက်မၼာလာေစပါတယ္။
မွတ္ဉာဏ္နဲ႔ကိုယ္ခံစြမ္းအားေတြတိုးပြားေစပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမား(ေခၚ)ဦးေႏွာက္ဇရာႀကိဳေရာဂါသက္သာေဆးမ်ား၊ကိုယ္ခံစြမ္းအားေကာင္းေဆးနဲ႔မွတ္ဉာဏ္ေကာင္းေဆးေတြကို ရီဘိုဖလာဗင္၊မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ေတြနဲ႔ေဖာ္စပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီဓာတ္ေတြအလုံအေလာက္ပါတဲ့ ဗာဒံေစ့ကိုစားေပး ျခင္းျဖင့္ တစ္ေနကုန္လန္းဆန္းလာေစပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမားေဝဒနာရွင္မ်ား ဗာဒံေစ့ကိုျဖည့္စြက္စာအားေဆးအျဖစ္ မျဖစ္ မေန စားေပးသင့္ပါတယ္။
ဝၿဖိဳးျခင္း ကိုတားဆီးေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္၊ သတၱဳဓာတ္၊ကစီဓာတ္ေတြနဲ႔ အာဟာရသိဒၶိျပည့္ဝတဲ့ဗာဒံေစ့ကိုစားလိုက္တဲ့အခါ၊ ေနာက္ထပ္အစာစားခ်င္စိတ္ကိုခ်ိဳးႏွိမ္ေပးတာမို႔အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ အဆာခံနိုင္သြားပါတယ္တဲ့။
ဒါ့ျပင္ ဗာဒံေစ့ထဲမွာပါရွိတဲ့ အက်ိဳးျပဳျပည့္ဝဆီမ်ားက ဗိုက္ေခါက္အဆီမ်ားကိုခ်ေပးနိုင္တာေၾကာင့္ ဝၿဖိဳးသူမ်ားနဲ႔အဆီေတြအိတြဲက်သူမ်ား ဗာဒံေစ့ကို စားေပးၾကပါလို႔ USDA ကအႀကံျပဳထားပါတယ္။
credit to orginal
